Türkçe’de tam olarak bir karşılığı olmayan bir eylem “multitasking“. Aynı anda birden fazla işi yapabilmek anlamına geliyor ve bugün iş dünyasında da “multiasker” olarak tanımlanan insanlar bir adım önde görülüyor. İtiraf etmeliyim, kendim de bu kategorideyim. Fakat multitasking gerçekten faydalı bir yetenek mi? Bir arkadaşımın paylaştığı bir makaleye göre pek de faydalı değil. Aksine insanları demotive eden, iş gücünüzü yiyip bitiren bir eylem.
“Multitasking” eylemini faydalı ve verimli yapan olgunun “multi” ifadesinde belirlenen sayıya bağlı olduğunu düşünüyorum. Aynı anda iki işi düşünebilir ve yapabilirsiniz; fakat bu sayı üçe beşe çıktığı zaman yaptığınız işin kalitesi düşeceği gibi, yaptığınız işten aldığınız “iş bitirmiş olma” memnuniyeti de düşecektir.
Sorsanız bir çok kişi kendini “multitasker” olarak değerlendirebilir. Ama bu olgu sadece kafamızın içinde olabilir mi?
İnsan beyni aynı anda iki işi yapabilecek şekilde çalışmıyor
İnsan beyni, aynı anda tek işe odaklanabilecek şekilde çalışan bir yapıya sahip. Beyninizi aynı anda bir çok farklı bilgi ile yüklemeye çalıştığınız anda da yavaşlıyor. Aynı bir bilgisayar gibi…
MIT’de çalışan bir nörolog olan Earl Miller’e göre; beyin, aynı anda birden fazla işe odaklanacak şekilde tasarlanmış bir organ değil. İnsanlar multitasking yaptığını düşünse bile, aslında beyinleri bir işten diğerine hızlı geçişler yapıyor. Yani işleri sırayla yapıyor, aynı anda iki işi birden düşünülemiyor. İşler, düşünceler yani odaklar arası geçişlerin her birinin de insan beynine bindirdiği bir yük var.
Odaklanılan düşüncelerin hızlı bir biçimde değiştirilmesi işi, yani multitasking bir süre sonra alışkanlık haline geliyor ve istem dışı gerçekleşen bir olgu haline geliyor. Küçük bir işi tamamladığımız zaman (bir e-mail göndermek, bir dökümanı düzenlemek, iş takip sisteminde bir işi kontrol etmek gibi) vücudumuz bir miktar dopamin hormonu salgılıyor. Dopamin hormonu, vücudumuzun kendini ödüllendirmek için salgıladığı bir hormondur; memnuniyet ve mutluluk hissi sağlar.
Multitasking iş kalitenizi ve veriminizi düşürebilir
Aynı anda bir çok işi düşünmek, düşüncelerinizi toparlamanızı ve gereksiz olanları devre dışı bırakmanızı zorlaştırabilir. Bu sebeple de yapacağınızı işin verimini ve kalitesini düşürebilir.
Londra Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmanın sonucu olarak, multitasking eylemini sürekli ve ağır bir biçimde gerçekleştiren kişilerde, ciddi derecelerde anlık IQ düşüşü gözlemlenmiştir. Buradaki IQ düşüşü olarak bahsi geçen konu, algının yavaşlaması ve düşünme gücünün gittikçe azalmasıdır. Bu IQ düşüşü seviyesi, bir gece uyumadan çalışmada yaşanan algı düşüşü ile aynı derecededir. Bu araştırma, gece ne kadar iyi uyursanız uyuyun, gün içersinde aynı anda bir çok işi düşünmek zorunda iseniz, gece hiç uyumamış bir kişinin algısına ve becerisine sahip olduğunuza değiniyor.
Araştırmaların ortaya koyduğu bir diğer bilgi ise, multitasking’in kortizol hormonu seviyesini yükselttiği yönünde. Kortizol hormonu, özetle “stres hormonu” olarak bilinir ve insan beyninde memnuniyetsizlik, tatmin olmama ve stres düşünceleri yaratır. Düşünce odağımızı sürekli değiştirmek, zihinsel olarak insan beynini yorar ve gün daha yeni başlamış olsa bile sahip olmamız gereken zindelik hissini ortadan kaldırır.
Multitasking’in en büyük tetikleyicisi, e-mail kutunuzdaki okunmamış e-mail’lerdir. Siz bir işi tamamlamaya çalışırken, gelen kutunuzda gördüğünüz ve devam ettiğiniz iş ile alakasız bir iş; sizi devam ettiğiniz işi yapmaktan alı koyacağı gibi, diğer iş için de verimsiz düşünceler geliştirmenize sebep olur. McKinsey Global Institute‘un yaptığı bir çalışmaya göre insanlar mesailerinin %28’i gibi ciddi bir süreyi e-mail gelen kutularını kontrol ederek geçiriyor.
Uzun lafın kısası, multitasking, öz geçmişinize eklemeniz gereken bir yetenekten çok, kurtulmanız gereken bir kötü bir alışkanlıktan fazlası değil. Sürekli bildirimlerinizi veya gelen kutunuzu kontrol etmektense, kendinize tamamlamanız gereken bir hedef belirlemek daha verimli çalışmanızı ve yaptığınız işten daha çok tatmin olmanızı sağlayacaktır. Takip etmeniz gereken şeyleri (slack bildirimleri, google hangouts bildirimleri, e-mail gelen kutusu vb.) belirli bir zaman aralığında gerçekleştirerek ve gerçekçi hedeflerin peşinde koşarak daha verimli ve daha mutlu bir şekilde çalışmalısınız.
Daha az multitaskingli, daha çok iş kapattığınız ve daha mutlu çalışmalar 🙂
Kaynak: inc.com
